صلح غایت‌انگارانه؛ تطبیقی هستی و انسان‌شناسانه بر نظریه صلح در اسلام و غرب
نویسنده
چکیده مقاله:
باتوجه به جایگاه صلح در زندگی بشری، مکاتب و نظریههای مختلف کوشیده اند تا ضمن تفسیر و تبیین مفهوم صلح، ضرورت و کاربرد آن را در زندگی بشری با توجه به مبانی انسانشناسی و هستی‌شناسی به تصویر بکشند. اسلام نیز به عنوان مکتب آسمانی و جهانشمول نگرشی غایت‌انگارانه و اصالت‌مدار به صلح دارد و آن را مساله‌ای اصیل و ریشه‌دار با فهم خاص انسان و هستی‌شناسانه قلمداد میکند؛ در صورتی که مکاتب غربی با مبنا قرار دادن اصالت جنگ یا حداکثر نگرش قدرت‌محورانه که در نهایت به جنگ می‌انجامد، فهمی متفاوت از هستی‌شناسی و انسانشناسی صلح ارائه می‌دهند. در این مقاله کوشش خواهد شد تا به این سوال پاسخ دهد که این مبانی از دیدگاه اسلام و غرب چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و کدام فهم و ایده از نظام خلقت و انسان به صلح واقعی نزدیک‌تر و واقعی‌تر است تا این تفاوت در پاسخ به سوال آشکارتر شود که کلیت مکاتب غربی با نگرش اومانیستی و ابزارانگارانه و نه غایت‌انگارانه در خدمت قدرت و الزامات آن به نظریه‌پردازی پرداخته‌اند و مفهوم صلح با توجه به سوابق تاریخی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و یا در هدف و یا در عمل تنها مستمسکی برای اندیشه قدرت‌محور و نسبیت‌گرای غرب تئوریزه شده است.
منابع مشابه
عقلانیت و صلح در اسلام
برخی منتقدان دین معتقدند که دین به‌دلیل تقدس‌گرایی، جزمیت، و عقل‌گریزی یکی از عوامل بروز خشونت در جوامع است. این مقاله درصدد پرداختن به جایگاه عقل در دین اسلام و تأثیر آن بر رفتار انسان‌هاست. در این زمینه، مقاله نشان می‌دهد تأکید مستقیم اسلام بر عقلانیت در فهم اعتقادات و احکام دین سبب می‌شود که جهالت‌ها و کجفهمیها زایل و افراط‌ها و تفریط‌های برخاسته از این کجفهمیها از عرصۀ دین‌داری طرد شود...
متن کاملبررسی و تبیین مقوله صلح در نظریه مدینه المسالمه (شهرصلح) فارابی و نظریه صلح پایدارکانت
اندیشمندان و مکاتب گوناگون بر اهمیت صلح و ضرورت تحقق آن به‌عنوان اصلی اساسی و ضرورتی بنیادی در حیات انسان، تاکید کرده‌اند. حکیمان مسلمان چون فارابی در جهان اسلام و فیلسوفان اخلاق‌گرای غرب معاصر چون کانت و پیروانش این موضوع را به‌صورت خاص مورد توجه قرار داده‌اند. بنابراین، هدف این پژوهش بررسی و تبیین صلح پایدار در نگرش ابونصر فارابی و کانت به شیوهای مقایسه‌ای است. پرسش اصلی تحقیق ای...
متن کاملعقلانیت و صلح در اسلام
برخی منتقدان دین معتقدند که دین به دلیل تقدس گرایی، جزمیت، و عقل گریزی یکی از عوامل بروز خشونت در جوامع است. این مقاله درصدد پرداختن به جایگاه عقل در دین اسلام و تأثیر آن بر رفتار انسان هاست. در این زمینه، مقاله نشان می دهد تأکید مستقیم اسلام بر عقلانیت در فهم اعتقادات و احکام دین سبب می شود که جهالت ها و کج فهمی ها زایل و افراط ها و تفریط های برخاسته از این کج فهمی ها از عرصۀ دین داری طرد شود....
متن کاملصلح در اسلام
بحث صلح در اسلام و مکانت آن در دین اسلام از موضوعاتی است که امروز به جدّ مطرح است. مقاله حاضر مسأله فتوحات در اسلام و جهاد مسلمین را از نگاهی فنّی و علمی دور از نظرگاههای غربی و متداول بررسی می کند. مؤلف با تکیه بر قرآن کریم و سیره نبوی (ص) و ائمه اطهار (ع) به بررسی این موضوع مهم می پردازد و با استدلال و بر پایه روشی متین جهاد اسلامی را برای برپایی صلح پایدار در جهان تفسیر می کند و ارتباط متین بی...
متن کاملاسلام، اصالت جنگ یا اصالت صلح؟
جنگ و صلح دو وضعیّت کاملاً متمایز از یکدیگرند که بر هرکدام آثار خاص و قواعد حقوقی ویژه‌ای مترتّب است و پیشینه‌ای به اندازة تاریخ بشریّت دارند. حکومتهای اسلامی در دوران تأسیس و استقرار کامل اسلام، با حکومتهای سایر ادیان و ملل غیرمسلمان، روابط سیاسی ـ حقوقی برقرار کرده و ارتباطات دیپلماتیک داشته‌اند. سؤال اصلی این نوشتار این است که آیا در روابط کشورهای اسلامی با ملل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 26
صفحات 51- 78
تاریخ انتشار 2018-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023